TR | VirtualBox Nasıl Kurulur ve Kullanılır?
Sanal Makine(Virtual Machine) nedir?
Bilgisayar biliminde, Sanal makine programları gerçek bir bilgisayar sistemindeki gibi çalıştıran mekanizmaların yazılım uyarlamasıdır. Sanal Makine, işletim sistemi ile bilgisayar platformu arasında bir sanal ortam yaratır ve bu sanal ortam üzerinde yazılımların çalıştırabilmesine olanak sağlar. (Vikipedi)
Peki neden sanal makina tercih etmeliyiz? Sanal makinalerde yapacağımız testler sonucu oluşabilecek hasarlar gerçek işletim sistemimizi etkilemez ve sanal makinamızda birazdanda değineceğim Snapshoot işlemini gerçekleştirirsek kolayca ve hızlıca eskiye dönme imkanı sunar. Bunun yanı sıra güvenlik testleri için bize etik bir ortam sağlar.
Bende bu yazımda sizlere Sanal Makina seçeneklerinden birisi olan ve tamamen ücretsiz olan VM VirtualBox’ın kurulumunu ve konfigürasyonunu ve iki makina arasındaki iletişimi anlatacağım.
www.virtualbox.org/wiki/Download adresinden VirtualBox’ımızı indirebiliriz. Bize OS X, Windows, Linux, Solaris gibi işletim sistemlerinde kurulum imkanı sunmaktadır. Bu yazıda Windows üzerine kurulumunu ele alacağım. Ekranda gördüğünüz amd64, amd’nin isim hakkını almasından kaynaklıdır.
İndirdiğimiz dosyayı çalıştırdığımızda bizi yükleme ekranı karşılamaktadır.
Next butonu ile bir sonraki adıma geçiyoruz.
Bu bölümde VM ile birlikte kurulacak eklentiler ve kurulumun gerçekleşeceği path gözükmektedir. Dilersek bunlar üzerinde değişiklik yapabiliriz. Default olarak kalması önerilir.
Install butonu ile kurulumu başlatabiliriz.
Kurulum esnasında bizden kurulum için ihtiyaç duyduğu bazı eklentileri kurmak için izin isteyecektir. Yükle butonu ile bunları yüklemeliyiz.
Kurulum tamamlamıştır. Start Oracle VM VirtualBox 5.0.20 after installation box’ını seçtiğimiz taktirde VM’i otomatik olarak başlatacaktır.
VirtualBox’ın kurulum ve kullanım ekranı yukarıda görüldüğü gibidir. Şimdi detaylı şekilde her bölümü ele alalım.
File butonu altındaki seçeneklerimizi gözden geçirelim.
Preferences.. butonuna tıkladığımızda bizi genel ayarlamaları yapabileceğimiz ve VM üzerindeki bütün başlangıç ayarlarını etkileyecek ayar ekranı gelmektedir.
General sekmesinde kurulacak olan sanal makinenin dosyalarının hangi dizin altında saklanacağını ayarlayabiliriz.
Input sekmesinde VM üzerinde kullanabileceğimiz kısayol tuşları yer almaktadır. Dilersek bu tuşları kendi tercihimize göre ayarlayabiliriz.
Update sekmesinden VM’i update edebiliriz.
Langueage sekmesinde VM’in dil ayarlarını değiştirme olanağımız vardır. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus, bu dil ayarının VirtualBox’ın içine kurduğumuz sanal makinaların değilde VirtualBox’ın şu an ki mevcut arayüzünün dil ayarları olduğudur.
Display sekmesinde VM arayüzümüzün ekran ayarlarını ayarlayabiliriz.
Network bu menüler arasında bizi ilgilendirebilecek en önemli menüdür. Bu menüde kurulacak sanal makinenin NAT ve ya Ağ bağdaştırıcı ayarlarını ayarlayabiliriz. Biz DHCP ile IP ağacı atadığımızda bizim girdiğimiz değerler üzerinden atama yapacaktır. Bu bölümde en düşük ve en yüksek IP aralığını berlileyip, IP dağıtımını buna göre yapabiliriz.
Proxy menüsünde proxy ayarlarını yapıp bu ayarlar dahilinde erişim sağlama olanağımız var.
File menüsü altındaki bir sonraki butonumuzu inceleyelim.
Import Appliance.. butonun tıkladığımızda daha önceden kurulmuş ve imajı alınmış bir sistemi Virtual Machine içine dahil etmemize yarar. Bir sonraki adımda göstereceğim imaj alma işlemi sonucu (.ova, .ovf) uzantılı bir sanal makine imajı oluşur. Kevgir bunlara örnektir ve bu yazımdada örnek olarak Kevgiri kullandım.
Klasör butonuna tıkladığımızda bizden imajımı seçmemizi isteyecektir.
İmajımızı seçtiğimizde VM içine sistemi import edecektir.
Bir diğer seçenekte imajın üzerine çift tıklamaktır. Bu şekilde de imajı VM içerisine import edecektir.
Daha önceden elimizde olan bir imajı VM içerisine kurmayı öğrendik. Peki biz nasıl VM içerinde kurulan bir sistemin imajını alabiliriz?
Burada devreye yine File menüsü altında bulunan Export Appliance.. butonu devreye giriyor.
Tıkladığımızda bize VM üzerinde kurulu sanal makinelerin listesini getirecektir. İmajını almak istediğimiz makineyi seçiyoruz ve Next butona basıyoruz.
İmajın yazdırılacağı path’i belirtiyoruz.
Son olarak isim veya girmek isediğimiz bilgiler varsa bunları yazıyoruz ve Export butonuna basıyoruz.
File menüsü altında bulunan ve anlatımımızda son olarak yer alan bir başka menüde Virtual Media Manager butonudur.
Bu menü ile VM üzerindeki sistemlerin disk boyunu gözlemleyebilir ve üstünde değişiklikler yapabiliriz.
VirtualBox arayüzündeki genel işlevi öğrendiğimize göre artık bir sanal sistem kurabiliriz. VirtualBox arayüzünde bulunan New butonuna basıyoruz.
Karşımıza gelen ekranda Sanal Makinamızın ismini, işletim sistemi türünü ve sistemin türünü seçiyoruz. Burada doğru versiyon ve işletim sistemini seçmek 3rd Part kurulumlar için önemlidir.
Bir sonraki adımda sistemin kullanacağı RAM boyutunu belirliyoruz. Açılacak sanal makine sayısı ve kendi yerel işletim sisteminizin gereksinimlerine göre ayarlamak son derece önemlidir.
Bir sonraki adımda Hard Disk ayarlarını yapıyoruz. Burada üç seçenek karşımızı gelmektedir.
En üstteki seçenek bir hard disk tanımlamayacağımızı belirten seçenektir. Ortadaki seçenek bir adet sanal disk oluşturacağımızı belirtir. Bu sanal disk bizim gerçek sistemimizdeki depo alanından kullanacaktır. Biz bu seçeneği seçeceğiz. En alttaki seçenek ise harici bir disk tanımlamamıza olanak sağlar. Fiziksel bir diskimiz var ise ve bunun bağlantısını yaparsak depo olarak onu kullanmamıza olanak sağlar.
Bir sonraki adımda diskimizin dinamik bir boyutta mı yoksa sabit bir boyuttamı olacağının kararını vereceğimiz adımdır. Buradaki fark, sabit boyutu seçersek ilerleyen zamanlarda disk boyunta her hangi bir genişletme işlemi yapamayız. Fakat dinamik boyunu seçersek diskimiz bittikçe kendini genişletecektir ve ya kendimiz disk boyutunu genişletebiliriz. Biz bu anlatımımızda dinamik boyunu seçeceğiz.
Sonraki adımda Sanal Makinamıza vereceğimiz disk boyutunu belirliyoruz. Kurulumlar için minimum 20 GB öneririm fakat bu boyut sadece kurulum için yeterli olacaktır.
Create butonu ile sanal makinamızın taslağını oluşturduk. Fakat içerisine henüz bir kurulum dosyası atamadık. Birde sanal makinanın genel içerik ayarlarını adım adım inceleyelim.
Sanal makinamızın üzerine tıklıyoruz ve VirtualBox arayüz ekranında Setting butonuna basıp ayarlar menüsüne giriyoruz.
Karşımıza tekrar General menüsü gelmektedir. Bu menüde karşımıza daha öncesinde belirttiğimiz sistemimizin adı, versiyonu ve işletim sistemi gelmektedir.
Bir yan sekmesi olan Advance menüsünde Snapshots aldığımızda bu snap’in hangi dosyaya kaydolacağının path’ini ayarlayabiliriz.
System menüsünde daha öncesinden belirlediğimiz RAM boyutunu tekrardan ayarlayabiliriz. Burda dikkat etmemiz gereken husus bu ayarlamaları yaptığımız sırada ilgili makinamızın kapalı olmasıdır.
Boot Order menüsünden açılış sırasında öncelikli olarak nelerin çalıştırılacağını ayarlayabiliriz.
Yan sekmesi olan Processor menüsünden kullanılacak olan CPU adedini ve performas yüzdesini ayarlayabiliriz.
Display menüsü daha önce Preferences menüsünde gördüğümüz display seçeneğinden farklıdır. Buradaki Display seçeneği tamamiyle üzerinde ayar yaptığımız sistemimizi etkilemektedir. Video Memory seçeneği ile ekran kartı boyutunu seçebiliriz. Kullanılacak ekran miktarını ve 2D, 3D gibi kolerasyon ayarlarını yapabiliriz.
Buraya kadar herşeyi yaptık fakat henüz bir işletim sistemi kurulumu için bir kurulum cd’si(iso) belirtmedik.
Kırımızı kutu içerisindeki CD resmine basıyoruz ve kurulumuna yapacağımız işletim sisteminin iso dosyasını seçiyoruz. Eğer bunun seçimini yapmaz isek ve sanal makinamızı çalıştırırsak aşağıdaki gibi bir hata ile karşılaşabiliriz.
Eğer böyle bir hata alıyorsak ilk aklımıza gelmesi gereken şey kurulum için bir iso dosyası tanımlamadığımız olmalıdır.
Bir sonraki menümüz Audio menüsüdür. Bu menüde Sanal Makina üzerindeki ses cihazı tanımalarını yapabiliriz.
Network menüsü en çok kullanacağımız menülerden birisidir. Bize bir çok network seçeneği sunar. Sanal Makinalarda yaptığımız testlerde bu ayarlamalar oldukça önem taşır. Tek tek hepsini ele alacak olursak,
NAT: VM kendi içerisinde bir ağ (sanal switch) oluşturur ve bu sanal switch üzerinden modeme erişim sağlar. Bu işlem sırasında NAT networka bağlı cihazlar kendi IP bloklarından IP değeri alırlar. Sistemde NAT seçili olduğu taktirde NAT ağda olmayan diğer sanal makinalarla ve ana makinayla iletişim sağlayamazlar. Aynı zamanda NAT ağa bağlı bir sanal makina internete bağlı durumda ise dış networka çıkış yapabilir.
ifconfig komutu ile IP adresini incelediğimizde 10.0.2.15 IP adresini aldığımızı göreceğiz. Oysaki ana işletim sistemimiz 192.168.0.13 IP adresine sahip. Sanal Makinamızı pinglemeye çalıştığımızda başarılı olamadığımızı göreceğiz.
Sanal Makinamız üzerinden dış network olan Google pinglediğimizde başarıyla dış networka çıktığımızı gözlemliyoruz.
Dikkat etmemiz gereken bir konu ise, iki farklı bilgisayarda ve ya iki farklı Virtual Machine’de çalıştırılan (Örn VirtualBox ve Vmware) ve NAT ağına alınmış iki sistem birbiriyle iletişim kuramazlar.
Bridge Adapter: Bridge adapther ile köprü bir bağ kurmuş oluruz. Yani asıl bilgisayarımızın ağına dahil olmuş oluruz ve 192.168.0.* üzerinden bir IP değeri alırız. Buda sanal makinamızdan, asıl makinamızı pingleyebileceğimiz yani iletişim kurabileceğimiz anlamına gelir. Bunun yanı sıra dış ağada bağlanabiliriz.
Bir diğer bilmemiz gereken şey NAT’ın aksine Bridge Networka ayarlanmış bir VM, başka bilgisayarlardaki VM’lerle yada gerçek sistemlerle iletşim kurabildiğidir. Bunun sebebide direk olarak Modemin arayüzüne bağlanmasıdır.
Alttaki resimde görüldüğü üzere A bilgisayarımda açık olan Linux işletim sistemimin IP adresi 192.168.0.15’tir.
A bilgisayarımda açtığım sanal makina üzerinde açık olan Windows XP işletim sistemimin IP adresi ise 192.168.0.18’dir.
Linux sistemden, Windows sistemi pinglediğim zaman paket gönderebildiğimi yani iletişim kurabildiğimi gözlemleyeceksiniz
B bilgisayarımdan ise A bilgisayarımdaki Windows sistemi pinglediğimde yine paket gönderebildiğimi yani iletişim kurabildiğimi görüyorsunuz.
Host Only Adapter : Host only adapter seçeneği ise özel bir ağ gibi davranır. NAT Networktan farkı ise aynı ağda olduğu sürece fiziksel makinalarlada iletişime geçebileceği ve dış ağa bağlanamayacağıdır. Örnek olarak proxyi ayarı yapılarak farklı bir networka taşınabilir ve bu network içerisindeki diğer fiziksel cihazarla iletişim kurabilir.
USB menüsünde ise sanal makinamız için USB cihazlar tanımlamamıza yarayan menüdür.
Shared Folder menüsünde fiziksel makinamız ve ya içinde bulunduğumuz ağ için ortak paylaşım klasörü oluşturmamıza olanak sağlayan menüdür.
Bütün bu ayarları yaptığımıza göre artık sanal makinamızı çalıştırabiliriz.
Start butona bastığımızda sanal makinamız kendini açacaktır.
Son olarak önereceğim bir diğer husus makinazı kurduktan sonra Snapshot almanızdır. Böylelikle testlerde yada normal kullanım zamanlarınızda olası çökmelere ve arızalara önlem almış olursunuz. Hızlı ve kolay şekilde geri yükleme imkanı sunar ve snap aldığınız zamandaki verilerinizi saklamış olursunuz.
Snap almak için Virtual Machine arayüzündeki Snapshots butonuna tıklıyoruz ve kırmızı kare içerisinde görünen küçük fotoğraf makinası butonuna tıklıyoruz. Aynı zamanda Ctrl + Shift + S kısa yolu ilede snap almamız mümkündür.
Snapshotımızı oluşturduk.
Peki sistemimiz bozulduğunda snap’i nasıl etkinleştirebilirim? Gayet basit. Yukarıdaki ekranda Snapshot 1 (Bu bizim verdiğimiz isim) tıkladığımızda 3 adet buton aktif hale gelecektir.
Kırmızı kutu ile seçili olan buton sistemimizi eski haline getirecektir. Ortadaki buton daha önce aldığımıs Snapshotları silmemize olanak sağlar ve onun sağındaki buton ise makina ve snap hakkında detaylara ulaşmamıza olanak sağlar. Son olarak koyun simgeli buton ise makinamızın klonunu alıp kendi bu sistemin bu şekilde kalmasına olanak sağlar.
Yazımı bitirmeden VirtualBox’ın bir güzel özelliğinden bahsetmek istiyorum. VirtualBox’ın ara yüzü diğer diğer işletim sistemlerindede aynıdır dolayısıyla kullanımı kolaydır. Bir sonraki konum olan Vmwarede göreceğimiz bir konu, farklı işletim sistemleri ve farklı versiyonlarda farklı ara yüze sahip olması Vmware biraz daha karmaşık hale getirmektedir.
Bir sonraki yazımda görüşme dileğiyle..
