TR | Anonimlik ve Kişisel Güvenlik
Anonimlik, ilk olarak 2000 yılının başlarında Pfitzmann ve Hansen tarafından ortaya atılmış ve günümüz anonim literatürü tarafından da kabul edilmiştir.
Anonimlik, kimliği saptanamaz olma durumu ve bir kişinin başka kişiler tarafından fark edilmeden işlemine devam etmesine denir.
İnternet hakkındaki bilgilerin ve kullanıcı sayısının artması fırsatçı insanların da artmasına neden olmuştur. Kullanıcı yaşının küçülmesi ise güvenlikle ilgili problemlerin daha çok gün yüzüne çıkmasını sağlamıştır. Önemli bilgilerin saklanmasıyla güvenlik tehditleri daha da artmıştır. Farkında olmadan attığımız her adım 3.kişiler tarafında takip ediliyor olabilir.
İnternet üzerinde mahremiyet ve güvenliği korumanın en önemli ve etkili yollarından biri de anonimliktir. Web üzerinde anonimlik, normal kullanıcıların bilgilerinin korunmasının yanı sıra zararlı kişilerin de kötü eylemlerini gerçekleştirirken IP üzerinden izlenerek gerek coğrafi konum, gerek kimliklerinin bulunamamasında etkili rol oynar. Kısacası, yararı olduğu kadar zararı da vardır.
Anonimlik, ağ güvenliğinin bir parçasıdır. Sistem içerisindeki bir varlığın anonimlik özelliğinin olabilmesi için; başka hiçbir varlığın kendisini tanımlayamıyor olması, kendisine geri ulaşılabilecek hiçbir bağlantının bulunmaması ya da iki anonim hareketin aynı varlık tarafından gerçekleştirildiğine dair bir kanıtın bulunmaması gerekir.
Peki insanlar neden anonim olmak istiyor? Bunun temel sebeplerinden biri, kişisel güvenliğinin sağlanmasıdır. Aynı zamanda bu suçluların da kendini gizlemek için ihtiyaç duyduğu bir şeydir. “Gizlilik hakkınız elinizden alındığında, ifade özgürlüğünün olmadığı baskıcı rejimlerde kendinizi özgürce ifade etmek ve inandığınız şeyleri söylemek için elinizde anonimlikten başka bir şey kalmıyor.” sözü ‘neden anonimlik’ sorusunu yeteri kadar açıklıyor.
Bu noktada anonimliği türlere ayırmak istersek şu üç başlıkta inceleyebiliriz:
Pseudonymity
Takma isim kullanılması, kişinin yasal ismi ya da kim olduğunu ele veren lakap harici kullandığı bir isim, anonimliği bir nebze olsun sağlar. Elektrik ortamlarda kullanılan sahte hesaplar da bu kategoriye dâhil edilebilir. Fakat bunun tam olarak anonimliği sağladığı söylenemez.
Fiziki Anonimlik
Bu, kişinin fiziki özellikleri üzerinden kimliğinin tanımlanmasını sağlayacak bilgilerin elde edilememesi durumudur. Fiziki anonimlik sadece görsel ve işitsel yollarla elde edilebilecek bilgiler olmanın ötesinde, kişiyi fiziki açıdan tanımlayan ve tanıtan yani kimliğini oluşturan tüm bilgi parçacıklarıdır.
Söylemsel Anonimlik
Yazılı ortamda kişilerin dil üzerinden kurdukları söylem, onlara has özellikler taşımaktadır. Kullanılan dil kişinin gerçekliğine erişiminin bir aracıdır ve bu dili nasıl kullandığı da onun kim olduğunu ve ne şekilde düşündüğünü yansıtmaktadır. Bu açıdan, sözlü ya da yazılı ortamda kişinin dili kullanım şeklinden, o kişinin kimliğine dair bilgilere ulaşılabilir. Buradan hareketle söylemsel anonimlik, kişinin kendine özgü bir dil kullanarak bırakacağı söylemsel izler üzerinden onun kimliğinin tespit edilememesi durumuna karşılık gelmektedir.
Peki Nasıl Anonim Olunur?
Anonim olmanın en yaygın ve en az karmaşık yollarından biri, anonimleştirici servislerden birini kullanmaktır. “Remailer” denen bu anonimleştirici servisler, temel olarak Internet üzerinde e-postaları diğer ağ adreslerine ileten yönlendirici bilgisayarlardır ve temelde üç yönlendirici vardır.
1) Anon.penet.fi (type 0) bunlar arasında en çok bilinenidir. Basitliği ve kullanımı kolay ara yüzü sayesinde en çok kullanılan e-posta yönlendirici servislerinden biri olmasına rağmen, yasal baskılar nedeniyle Mart 1993’te kapanmıştır. Mesajı göndermeden önce belirleyici başlık kısmı çıkarılarak, gönderici anonimliği sağlamıştır. Aynı zamanda alıcılar için rastgele bir sahte kimlik yaratılarak da alıcı anonimliği sağlanmıştır. Kullanıcının gerçek e-posta adresi ile bu sahte kimliğini eşleştiren gizli bir tablo sayesinde, gelen mesajlar ilgili kullanıcının gerçek adresine ulaştırılmıştır. Fakat bunun bir dezavantajı vardır. Bu şekilde daha zayıf güvenlik sağlamış olmaktadır. Bu tablonun ve verilen kimliklerin güvenli bir şekilde korunduğunun ve kötü amaçlar için kullanılmayacağının bir güvencesi verilememektedir.
2) Bu tip tehditleri ortadan kaldırmak için Cypherpunk-stili (type I) yönlendiriciler tasarlanmıştır. İlk olarak bu sahte kimlikler ve gizli tablo kaldırılarak izlenebilme tehlikesi azaltılmıştır. Daha fazla güvenlik için, bir mesajı birçok anonim mesaj yönlendiriciden geçirerek iletme tekniği uygulanmıştır.
3) Günümüzde, en yeni ve en gelişmiş e-posta yönlendirme teknolojisi Mixmaster (type II) yönlendiricileridir. Bunu ile araya giren kişilerin gerçekleştirebileceği saldırılara karşı daha fazla güvenlik sağlamak hedeflenmiştir. Zincirleme ve zincirin her bağlantısında da şifreleme uygulanmıştır. Ayrıca, sabit-uzunlukta mesajlar kullanılarak, gelen ve giden mesajların boyutlarından bir ilişkilendirilmeye gidilmesi engellenmiştir. Mesajın değiştirilerek yeniden gönderilmesi saldırılarına karşı da korumalar içermektedir.
Kurumsal VPN(Virtual Private Network) Kullanımı
VPN Bir ağa uzaktan, o ağın içindeymiş gibi bağlanmayı sağlar.VPN kullanarak ağa bağlanan bir cihaz, fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunabilir. VPN üzerinden bağlanılan ağın fonksiyonel,güvenlik ve yönetimsel özelliklerini kullanır.VPN servis sağlayıcılar sayesinde İnternet bağlantısı açık iken VPN, tüm sitelere yüzde yüz erişme imkânı sağlar. Ekstra bir ayarlama veya başka bir İnternet tarayıcısına ihtiyaç duymaz. Hiç kimse VPN trafiği sayesinde hangi sitelerde gezinildiğini göremez ip adresi olarak VPN nin sağladığı ip adresi gözükür. Ayrıca bütün işler güvenle yapılır. Yani VPN, güvenliği ve gizliliği sağlar ve bilgileri 28 bit ile şifreler.
Bireysel VPN kullanımı da kişisel güvenliğin sağlanması ve gizlilik için önem arz etmektedir.Yasaklı sitelere erişim sağlar VPN bağlantısının sağlandığı son noktaya kadar trafik şifrelenmiş olur.Kullanıcının ziyaret ettiği internet adreleri indirdiği dosyaların URL adresleri veya içeriği servis sağlayıcı veya ağa bağlı herhangi bir cihaz tarafından tespit edilemez.VPN ile bağlantı sağladıgınız da herkese açık kablosuz ağlar gibi tamamen güvensiz bağlantılar ile internete bağlandığınız taktirde VPN trafiği şifrelediği için büyük oranda güvenliği sağlamış olur.
Tor Browser(Tarayıcı)
Tor Tarayıcı Paketi Tor yazılımı ve kullanımı esnasında ekstra güvenlik sağlaması için tasarlanmış Firefox web tarayıcısın modifiye edilmiş bir sürümünü içerir. Bu paket aynı zamanda NoScript ve HTTPS-Everywhere eklentilerini de barındırır.
Tor gizliliğinizi korumak amacıyla trafiğinizi dünyanın farklı yerlerinde bulunan gönüllülerin bilgisayarlarında ve sunucularından dolandırarak kurduğu için diğer tarayıcılardan daha yavaş çalışır.anonimlik mi? Hız mı? kişisel tercihe kalmış oluyor.(NOT:Eğer Tor sitesine erişiminiz engellenmişse Tor tarayıcı paketinin kopyasını e-posta ile [email protected] adresinden istediğiniz versiyonu belirterek talep edebilirsiniz.)
İnternette içsel olan anonim kullanım eğilimiyle, bazı ülkelerin bilişim şirketlerine, bilişim şirketlerinin de bize olan baskılarıyla kimliklendirilme çalışmaları yapılmaktadır. İnternetteki hareketlerimizin kaydedilip filtrelendirilmesi ve reklamların bu hareketlerimize bağlı olması ya da sosyal medyaya gerçek kimliklerimizle kayıt olmaya zorlanmamız, belli zamanlarda telefon numarası ile güvenlik arttırılması gibi durumlar kimliklendirme sürecinin bir parçasıdır. Ve bu kimliklendirme süreci kişisel güvenliğe tezat bir durum teşkil etmektedir.
Eski bir CEO olan Eric Schmidt’in bir soru üzerine “Nerede olduğunuzu izninizle biliyoruz. Ne düşündüğünüzü de bilebiliriz.” Başka bir soru üzerine “Kimsenin bilmesini istemediğiniz bir şey yaptıysanız, belki de onu yapmamanız gerekiyordu.” gibi sözleri şirketlerin kimliklendirme çalışması yaptığını ve kişisel güvenliğimizi sağlamamız gerektiğini bize açıkça göstermektedir.
Şüphe duyulmacak kadar etkin bir şekilde yapılan kimliklendirme çalışmalarının önüne geçmek istiyorsak bunu, kişisel hayatımızda yaptıklarımızı sosyal medyada paylaşmayarak, her zaman yanımızda olan akıllı telefonlarımızda kullandığımız uygulamaların izinlerini kontrol ederek ve gereksiz izin isteyen uygulamaları kullanmayarak anonimliği sağlamaya yardımcı araçları kullanarak yapabiliriz.
